piątek, 14 października 2022

John Bowlby - "Przywiązanie"

Autor: John Bowlby

Tytuł: Przywiązanie

Wydawnictwo: PWN

Data wydania: 2022

Ilość stron: 448


Opis:

Książka omawia oryginalną, klasyczną już teorię przywiązania, wyjaśniającą jak relacje dziecka z osobami znaczącymi w najwcześniejszym okresie życia wpływają na jego dalsze funkcjonowanie psychiczne i społeczne. Autor, odwołując się do psychoanalizy, etologii oraz teorii systemów i nauk o zachowaniu, wyjaśnia genezę, mechanizmy tego zjawiska, jego założenia i konsekwencje. Przywiązanie, rozumiane jako pierwotna potrzeba nawiązania więzi emocjonalnej, umożliwia, zdaniem Bowlbyego, wytworzenie trwałej więzi emocjonalnej, a tym samym staje się podstawą pierwszych relacji społecznych.

Autor opisuje jak dziecko przechodzi w trakcie rozwoju przez kolejne fazy przywiązania do matki (lub osoby opiekującej się nim) oraz wskaźniki świadczące o jego rozwoju, np. przywieranie do ciała matki, stałe wodzenie wzrokiem za matką, reakcja ogólnego ożywienia na widok matki. Pokazuje także jak w trakcie formowania się przywiązania, dziecko tworzy wewnętrzne standardy dotyczące matki (model) jako obiektu zapewniającego bezpieczeństwo, ciepło i intymność, znajdując w tym satysfakcję i przyjemność.

Rezultatem tych najwcześniejszych kontaktów jest styl przywiązania (bezpieczny, lękowo-unikający, ambiwalentny), ważący istotnie na jakości funkcjonowania społecznego w późniejszych fazach życia. Praca ta – jako źródło rzetelnej wiedzy – jest niezbędna dla każdego psychologa, pedagoga oraz rodzica.


Recenzja:

Często ostatnio wspominałam w recenzjach poradników psychologicznych, że zwykle to nie dziecko ma problem - tylko rodzice go stwarzają, co sprawia, że z zaniedbanych/ nieakceptowanych/ niekochanych/ wykluczonych/ dodaj swoje słowo dzieci, w pewnym momencie dorastają kolejni rodzice... 

Nie wiem, jak wiele osób się spotkało w ogóle z teorią przywiązania - albo z nazwiskiem Bowlby - bo obstawiam, że oprócz psychologii i pedagogiki, to raczej nigdzie o tym nie wspominają. A mogliby - chociaż na zajęciach z wychowania do życia w rodzinie w czasach szkolnych, licealnych, gdzie byłoby to mile widziane.

Od razu wspomnę, że jeśli jesteś rodzicem, a jeszcze nie znasz teorii klasyka psychologii - dotyczącą przywiązania dziecka do swojego opiekuna, to proszę, abyś natychmiast nadrobiła swoje braki. To samo tyczy się osób, które dopiero planują zostać rodzicami - bo według mnie to elementarna wiedza, a mając świadomość pewnych zjawisk, możemy być lepszymi i bardziej uważnymi rodzicami. 

John Bowlby stworzył swoją teorię już trochę temu, ale dalej jest ona jak najbardziej aktualna - i co więcej - dalej jest kluczowa i popierana kolejnymi badaniami naukowymi, co tylko podkreśla jej prawdziwość.

Mówiąc w skrócie: rodzic zachowuje się w stosunku do dziecka w trzy konkretne sposoby, co sprawia, że u dziecka pojawia się jeden z trzech stylów przywiązania. Warto też od razu dodać, że dziecko w ciągu pierwszego roku, chyba mniej więcej do trzeciego roku życia, tak scala się ze swoim opiekunem, że właściwie jego zachowanie i emocje są dla niego najważniejsze.

Jeśli rodzic w pełni angażuje się w wychowywanie dziecka, rodzi się bezpieczny styl przywiązania - dziecko wie, że kiedy tylko zapłacze, od razu zjawi się ktoś, kto będzie się starał się nim zająć - i kto będzie przekazywał dziecko mnóstwo pozytywnych emocji, w tym miłości.

W innych przypadkach mogą pojawić się inne style przywiązania - które wpływają na całą resztę naszego życia, także dorosłego. Dziecko uczy się, że nie może ufać bliskim, a każdą bliższą relację obdarza dużym poczuciem lęku. Ba, czasem nawet taka osoba jest całkowicie zdystansowana do świata zewnętrznego i nie do końca wie, czy zaznała kiedyś w życiu miłości, czy nie.

Jak widzicie - jest to kluczowe dla rozwoju dziecka, które kiedyś stanie się dorosłym - a później: pewnie także rodzicem. Nie można tego zaniedbywać.

Książka "Przywiązanie" wszystko dokładnie tłumaczy - i chociaż nie jest to powieść, która napisana jest prostym i lekkim językiem, to mimo wszystko jest bardzo łatwa do zrozumienia. Wydaje mi się, że bez problemu może się z nią zapoznać osoba, która po prostu chce zgłębić temat nawet dla samej siebie. 

Jak widzicie, pozycja ta ma ponad czterysta stron - jest to kompletne kompendium wiedzy dotyczącego kwestii poruszanego tematu. Trochę szkoda jedynie, że polskie tłumaczenie tej książki, pojawiło się dosyć późno na polskim rynku wydawniczym. Ale jak się to mówi: lepiej późno niż wcale.

Podsumowując: pozycja godna polecenia!

Pamiętajcie, że psychologia nie jest nauką wyssaną z palca - i nie jest to tylko teoretyzowanie - bo jest to nauka, która w swych praktycznych badaniach zebrała już całkiem sporo wiedzy dotyczącej człowieka i ludzkiej psychiki. 


7 komentarzy:

  1. O matko... Ciężki temat. Ale wierzę, że bardzo potrzebny rodzicom. No i osobom zainteresowanym psychologią. Mój kolega się tym mocno interesuje, na pewno będzie to dla niego ciekawe.

    OdpowiedzUsuń
  2. Mało czytam poradników. Dziękuję za polecenie

    OdpowiedzUsuń
  3. Poradnik pomocy dla osób które interesują się zagadnieniem przywiązania a także dla rodziców czy opiekunów. Zapiszę tytuł może kiedyś się przyda.

    OdpowiedzUsuń
  4. Dziękuję za polecenie, ale rzadko czytam poradniki.

    OdpowiedzUsuń
  5. Dla psychologów i pedagogów przydatna lektura , dla rodziców także. Czytam poradniki od czasu do czasu, ale ta publikacja jakoś mnie nie intryguje. No chyba, że trafiłaby do mnie jakimś sposobem, to wtedy może bym zajrzała, choćby z ciekawości ;)

    OdpowiedzUsuń
  6. Już dawno nie było mi dane trzymać w ręku książki wydanej przez PWN. Życie lubi jednak płatać figle. Poradniki psychologiczne nie są w modzie, a ta pozycja wydaje się być niezwykle interesującą, szczególnie dla rodziców, którzy wprowadzają dziecko w świat relacji międzyludzkich. Warto co niektórym z nich podsunąć taka lekturę, może wówczas świat byłby piękniejszy i mniej konfliktowy?
    Aleksandra Miczek

    OdpowiedzUsuń