John Bowlby - "Przywiązanie"

Autor: John Bowlby

Tytuł: Przywiązanie

Wydawnictwo: PWN

Data wydania: 2022

Ilość stron: 448

Opis:

Książka omawia oryginalną, klasyczną już teorię przywiązania, wyjaśniającą jak relacje dziecka z osobami znaczącymi w najwcześniejszym okresie życia wpływają na jego dalsze funkcjonowanie psychiczne i społeczne. Autor, odwołując się do psychoanalizy, etologii oraz teorii systemów i nauk o zachowaniu, wyjaśnia genezę, mechanizmy tego zjawiska, jego założenia i konsekwencje. Przywiązanie, rozumiane jako pierwotna potrzeba nawiązania więzi emocjonalnej, umożliwia, zdaniem Bowlbyego, wytworzenie trwałej więzi emocjonalnej, a tym samym staje się podstawą pierwszych relacji społecznych.

Autor opisuje jak dziecko przechodzi w trakcie rozwoju przez kolejne fazy przywiązania do matki (lub osoby opiekującej się nim) oraz wskaźniki świadczące o jego rozwoju, np. przywieranie do ciała matki, stałe wodzenie wzrokiem za matką, reakcja ogólnego ożywienia na widok matki. Pokazuje także jak w trakcie formowania się przywiązania, dziecko tworzy wewnętrzne standardy dotyczące matki (model) jako obiektu zapewniającego bezpieczeństwo, ciepło i intymność, znajdując w tym satysfakcję i przyjemność.

Rezultatem tych najwcześniejszych kontaktów jest styl przywiązania (bezpieczny, lękowo-unikający, ambiwalentny), ważący istotnie na jakości funkcjonowania społecznego w późniejszych fazach życia. Praca ta – jako źródło rzetelnej wiedzy – jest niezbędna dla każdego psychologa, pedagoga oraz rodzica.

Recenzja:

Często ostatnio wspominałam w recenzjach poradników psychologicznych, że zwykle to nie dziecko ma problem - tylko rodzice go stwarzają, co sprawia, że z zaniedbanych/ nieakceptowanych/ niekochanych/ wykluczonych/ dodaj swoje słowo dzieci, w pewnym momencie dorastają kolejni rodzice... 

Nie wiem, jak wiele osób się spotkało w ogóle z teorią przywiązania - albo z nazwiskiem Bowlby - bo obstawiam, że oprócz psychologii i pedagogiki, to raczej nigdzie o tym nie wspominają. A mogliby - chociaż na zajęciach z wychowania do życia w rodzinie w czasach szkolnych, licealnych, gdzie byłoby to mile widziane.

Od razu wspomnę, że jeśli jesteś rodzicem, a jeszcze nie znasz teorii klasyka psychologii - dotyczącą przywiązania dziecka do swojego opiekuna, to proszę, abyś natychmiast nadrobiła swoje braki. To samo tyczy się osób, które dopiero planują zostać rodzicami - bo według mnie to elementarna wiedza, a mając świadomość pewnych zjawisk, możemy być lepszymi i bardziej uważnymi rodzicami. 

John Bowlby stworzył swoją teorię już trochę temu, ale dalej jest ona jak najbardziej aktualna - i co więcej - dalej jest kluczowa i popierana kolejnymi badaniami naukowymi, co tylko podkreśla jej prawdziwość.

Mówiąc w skrócie: rodzic zachowuje się w stosunku do dziecka w trzy konkretne sposoby, co sprawia, że u dziecka pojawia się jeden z trzech stylów przywiązania. Warto też od razu dodać, że dziecko w ciągu pierwszego roku, chyba mniej więcej do trzeciego roku życia, tak scala się ze swoim opiekunem, że właściwie jego zachowanie i emocje są dla niego najważniejsze.

Jeśli rodzic w pełni angażuje się w wychowywanie dziecka, rodzi się bezpieczny styl przywiązania - dziecko wie, że kiedy tylko zapłacze, od razu zjawi się ktoś, kto będzie się starał się nim zająć - i kto będzie przekazywał dziecko mnóstwo pozytywnych emocji, w tym miłości.

W innych przypadkach mogą pojawić się inne style przywiązania - które wpływają na całą resztę naszego życia, także dorosłego. Dziecko uczy się, że nie może ufać bliskim, a każdą bliższą relację obdarza dużym poczuciem lęku. Ba, czasem nawet taka osoba jest całkowicie zdystansowana do świata zewnętrznego i nie do końca wie, czy zaznała kiedyś w życiu miłości, czy nie.

Jak widzicie - jest to kluczowe dla rozwoju dziecka, które kiedyś stanie się dorosłym - a później: pewnie także rodzicem. Nie można tego zaniedbywać.

Książka "Przywiązanie" wszystko dokładnie tłumaczy - i chociaż nie jest to powieść, która napisana jest prostym i lekkim językiem, to mimo wszystko jest bardzo łatwa do zrozumienia. Wydaje mi się, że bez problemu może się z nią zapoznać osoba, która po prostu chce zgłębić temat nawet dla samej siebie. 

Jak widzicie, pozycja ta ma ponad czterysta stron - jest to kompletne kompendium wiedzy dotyczącego kwestii poruszanego tematu. Trochę szkoda jedynie, że polskie tłumaczenie tej książki, pojawiło się dosyć późno na polskim rynku wydawniczym. Ale jak się to mówi: lepiej późno niż wcale.

Podsumowując: pozycja godna polecenia!

Pamiętajcie, że psychologia nie jest nauką wyssaną z palca - i nie jest to tylko teoretyzowanie - bo jest to nauka, która w swych praktycznych badaniach zebrała już całkiem sporo wiedzy dotyczącej człowieka i ludzkiej psychiki.